TRASBUS - historia warszawskiej komunikacji miejskiej.

LINIA AUTOBUSOWA ZWYKŁA

LINIA ZLIKWIDOWANA.

OSTATNIA TRASA (1949 r.):
DWORZEC GDAŃSKI (pętla przed budynkiem dworca) – Słomińskiego – Bonifraterska – Świętojerska – Nalewki – Bohaterów Getta – Bielańska – Wierzbowa – plac Piłsudskiego – Ossolińskich – Krakowskie Przedmieście – Nowy Świat – aleja Sikorskiego – most i aleja Poniatowskiego – aleja Zieleniecka – Targowa – Szeroka – Jagiellońska – Zygmuntowska – DWORZEC WILEŃSKI (powrót: DWORZEC WILEŃSKI – Targowa).

EKSPLOATACJA

ROZKŁADY JAZDY

ARTYKUŁY

ZDJĘCIA

DATA	NUMER	RODZAJ LINII	TRASA	UWAGI
1945.04.23.	Z	linia autobusowa zwykła okresowa (kursuje w dni powszednie w godz. 6.20 - 8.30 i 15.00 - 17.00)	POTOCKA – Słowackiego – plac Wilsona – Mickiewicza – plac Inwalidów – Mickiewicza – Zajączka – Krajewskiego – Zakroczymska – Sanguszki – Wybrzeże Gdańskie – Wybrzeże Kościuszkowskie – most wysokowodny – Brukowa – Ząbkowska – Kawęczyńska – KAWĘCZYŃSKA (ZAJEZDNIA).	Uruchomienie linii jedynie dla pracowników wybranych instytucji państwowych za okazaniem stosownych legitymacji. [ŻW nr 124, 6 V 1945, str. 4]
1945.06.20.	Z	linia autobusowa zwykła okresowa (kursuje w dni powszednie w godz. 6.20 - 8.30 i 15.00 - 17.00)	BIELANY C.I.W.F. – Marymoncka – Słowackiego – plac Wilsona – Mickiewicza – plac Inwalidów – Mickiewicza – Zajączka – Krajewskiego – Zakroczymska – Sanguszki – Wybrzeże Gdańskie – Wybrzeże Kościuszkowskie – most wysokowodny – Brukowa – JAGIELLOŃSKA.	Przedłużenie trasy na Bielanach w celu poprawy komunikacyjnej tamtejszych okolic, skrócenie trasy na Pradze w związku z uruchomieniem linii tramwajowej 1. [ŻW nr 168, 20 VI 1945, str. 4]
1945.07.22.	Z	linia autobusowa zwykła stała	POTOCKA – Słowackiego – plac Wilsona – Mickiewicza – plac Inwalidów – Mickiewicza – Zajączka – Krajewskiego – Zakroczymska – Sanguszki – Wybrzeże Gdańskie – Wybrzeże Kościuszkowskie – most wysokowodny – Brukowa – Jagiellońska – Zygmuntowska – DWORZEC WILEŃSKI (powrót: DWORZEC WILEŃSKI – Targowa – Szeroka – Jagiellońska).	Wycofanie z Bielan oraz korekta trasy na terenie Pragi. Wprowadzenie kursowania w dni powszednie w określonych godzinach dla pracowników miejskich, w pozostałych oraz w dni świąteczne - dla wszystkich. [KC nr 16, 23 VII 1945, str. 7; ŻW nr 201, 23 VII 1945, str. 4]
1945.07.25.	Z	linia autobusowa zwykła okresowa (kursuje w dni powszednie w godz. 6.20 - 8.30 i 15.00 - 17.00)	POTOCKA – Słowackiego – plac Wilsona – Mickiewicza – plac Inwalidów – Mickiewicza – Zajączka – Krajewskiego – Zakroczymska – Sanguszki – Wybrzeże Gdańskie – Wybrzeże Kościuszkowskie – most wysokowodny – Brukowa – Jagiellońska – Zygmuntowska – DWORZEC WILEŃSKI (powrót: DWORZEC WILEŃSKI – Targowa – Szeroka – Jagiellońska).	Zawieszenie kursów ogólnodostępnych ze względu na fatalny stan taboru i liczne wypadki spowodowane jego nadmiernym wykorzystaniem. [KC nr 18, 25 VII 1945, str. 7; ŻW nr 204, 26 VII 1945, str. 4]
1945.09.07.	Z	linia autobusowa zwykła okresowa (kursuje w dni powszednie w godz. 6.20 - 8.30 i 15.00 - 17.00)	ZAWIESZENIE KURSOWANIA.	Zawieszenie komunikacji autobusowej ze względu na brak paliwa. [ŻW nr 252, 12 IX 1945, str. 4]
1945.09.18.	Z	linia autobusowa zwykła okresowa (kursuje w dni powszednie w godz. 6.30 - 9.00 i 15.00 - 17.00)	POTOCKA – Słowackiego – plac Wilsona – Mickiewicza – plac Inwalidów – Mickiewicza – Zajączka – Krajewskiego – Zakroczymska – Sanguszki – Wybrzeże Gdańskie – Wybrzeże Kościuszkowskie – most wysokowodny – Brukowa – Jagiellońska – Zygmuntowska – DWORZEC WILEŃSKI (powrót: DWORZEC WILEŃSKI – Targowa – Szeroka – Jagiellońska).	Wznowienie komunikacji autobusowej po otrzymaniu przez MZK dostaw benzyny. [ŻW nr 258, 18 IX 1945, str. 1]
1945.10.15.	Z	linia autobusowa zwykła okresowa (kursuje w dni powszednie w godz. 6.30 - 9.00 i 15.00 - 17.00)	ZAWIESZENIE KURSOWANIA.	Wyczerpanie zapasów paliw. Po dostarczeniu benzyny wozy skierowano do akcji zaopatrywania miasta w płody rolne w związku ze zbliżającą się zimą. [GL nr 274, 16 X 1945, str. 7; KC nr 100, 15 X 1945, str. 7; ŻW nr 285, 15 X 1945, str. 4; ŻW nr 302, 1 XI 1945, str. 5]
1946.02.04.	Z	linia autobusowa zwykła stała (kursuje w godz. 6.00 - 20.00)	BIELANY C.I.W.F. – Marymoncka – Słowackiego – plac Wilsona – Mickiewicza – plac Inwalidów – Mickiewicza – Zajączka – Krajewskiego – Zakroczymska – Sanguszki – Wybrzeże Gdańskie – Wybrzeże Kościuszkowskie – most wysokowodny – Brukowa – Jagiellońska – Zygmuntowska – DWORZEC WILEŃSKI (powrót: DWORZEC WILEŃSKI – Targowa – Szeroka – Jagiellońska).	Przywrócenie kursowania we wszystkie dni tygodnia w godz. 6.00 - 20.00 dla wszystkich mieszkańców Warszawy. Ponowne wydłużenie trasy do Bielan. [GAL nr 33, 3 II 1946, str. 6; GL nr 33, 2 II 1946, str. 7; KC nr 33, 2 II 1946, str. 7; ROB nr 33, 3 II 1946, str. 4; ŻW nr 35, 4 II 1946, str. 1]
1946.03.15.	Z	linia autobusowa zwykła stała (kursuje w godz. 6.00 - 20.00)	DWORZEC GDAŃSKI (pętla od strony ul. Mickiewicza) – Mickiewicza – Zajączka – Krajewskiego – Zakroczymska – Sanguszki – Wybrzeże Gdańskie – Wybrzeże Kościuszkowskie – most wysokowodny – Brukowa – Jagiellońska – Zygmuntowska – DWORZEC WILEŃSKI (powrót: DWORZEC WILEŃSKI – Targowa – Szeroka – Jagiellońska).	Skrócenie trasy w związku z uruchomieniem linii tramwajowej 15. [GAL nr 74, 15 III 1946, str. 6; GL nr 73, 14 III 1946, str. 8; KC nr 73, 14 III 1946, str. 7; ROB nr 74, 16 III 1946, str. 4; ŻW nr 74, 15 III 1946, str. 1]
1946.03.19.	Z	linia autobusowa zwykła stała (kursuje w godz. 6.00 - 20.00)	PLAC WILSONA – Mickiewicza – plac Inwalidów – Mickiewicza – Zajączka – Krajewskiego – Zakroczymska – Sanguszki – Wybrzeże Gdańskie – Wybrzeże Kościuszkowskie – most wysokowodny – Brukowa – Jagiellońska – Zygmuntowska – DWORZEC WILEŃSKI (powrót: DWORZEC WILEŃSKI – Targowa – Szeroka – Jagiellońska).	Ponowne przedłużenie trasy w związku z postulatami pasażerów. [GAL nr 80, 21 III 1946, str. 6; GL nr 78, 19 III 1946, str. 8; GL nr 80, 21 III 1946, str. 8; KC nr 78, 19 III 1946, str. 7; ROB nr 80, 22 III 1946, str. 8; ŻW nr 84, 25 III 1946, str. 1]
1946.03.26.	Z	linia autobusowa zwykła stała (kursuje w godz. 6.00 - 20.00)	DWORZEC GDAŃSKI (pętla od strony ul. Mickiewicza) – Mickiewicza – Zajączka – Krajewskiego – Zakroczymska – Sanguszki – Wybrzeże Gdańskie – Wybrzeże Kościuszkowskie – most wysokowodny – Brukowa – Jagiellońska – Zygmuntowska – DWORZEC WILEŃSKI (powrót: DWORZEC WILEŃSKI – Targowa – Szeroka – Jagiellońska).	Przywrócenie skróconej trasy w związku ze zwiększeniem liczby tramwajów obsługujących linię 15. [GAL nr 85, 26 III 1946, str. 6; GL nr 85, 26 III 1946, str. 8; KC nr 85, 26 III 1946, str. 7; ROB nr 85, 27 III 1946, str. 4; ŻW nr 85, 26 III 1946, str. 6]
1946.04.18.	Z	linia autobusowa zwykła stała	CYTADELA – Krajewskiego – Zakroczymska – Sanguszki – Wybrzeże Gdańskie – Wybrzeże Kościuszkowskie – most wysokowodny – Brukowa – Jagiellońska – Zygmuntowska – DWORZEC WILEŃSKI (powrót: DWORZEC WILEŃSKI – Targowa – Szeroka – Jagiellońska).	Oddanie do użytku pętli autobusowej na placu przy ul. Krajewskiego. [ŻW nr 129, 11 V 1946, str. 1]
1946.05.09.	Z	linia autobusowa zwykła stała	CYTADELA – Krajewskiego – Zakroczymska – Sanguszki – Wybrzeże Gdańskie – Wybrzeże Kościuszkowskie – most wysokowodny – Brukowa – Jagiellońska – Zygmuntowska – DWORZEC WILEŃSKI (powrót: DWORZEC WILEŃSKI – Targowa – Szeroka – Jagiellońska).	Wydłużenie godzin kursowania do godz. 22.30. [KC nr 127, 9 V 1946, str. 8; ŻW nr 127, 9 V 1946, str. 7]
1946.12.15.	Z	linia autobusowa zwykła stała	MURANOWSKA – Bonifraterska – Konwiktorska – Sanguszki – Wybrzeże Gdańskie – Wybrzeże Kościuszkowskie – most wysokowodny – Brukowa – Jagiellońska – Zygmuntowska – DWORZEC WILEŃSKI (powrót: DWORZEC WILEŃSKI – Targowa – Szeroka – Jagiellońska).	Skrócenie trasy w związku z przedłużeniem trasy linii tramwajowej 15. [EW nr 205, 13 XII 1946, str. 3; GAL nr 342, 13 XII 1946, str. 6; GAL nr 345, 16 XII 1946, str. 6; GL nr 342, 13 XII 1946, str. 5; GL nr 344, 15 XII 1946, str. 9; KC nr 273, 14 XII 1946, str. 6; KC nr 274, 15 XII 1946, str. 6; ROB nr 343, 14 XII 1946, str. 3; ROB nr 345, 16 XII 1946, str. 7; WW nr 76, 11 XII 1946, str. 3; ŻW nr 344, 15 XII 1946, str. 6]
1947.03.20. ok. godz. 10.00.	Z	linia autobusowa zwykła stała	MURANOWSKA – Bonifraterska – plac Krasińskich – Miodowa – Krakowskie Przedmieście – Nowy Świat – aleja Sikorskiego – most i aleja Poniatowskiego – aleja Zieleniecka – Targowa – Szeroka – Jagiellońska – Zygmuntowska – DWORZEC WILEŃSKI (powrót: DWORZEC WILEŃSKI – Targowa).	Zniszczenie ok. godz. 11.00 mostu wysokowodnego przez krę wiślaną. [ŻW nr 80, 22 III 1947, str. 6]
ok. 1947.03.27.	Z	linia autobusowa zwykła stała	MURANOWSKA – Bonifraterska – Konwiktorska – Sanguszki – Wybrzeże Gdańskie – Wybrzeże Kościuszkowskie – most i aleja Poniatowskiego – aleja 1 Armii Wojska Polskiego – Targowa – Szeroka – Jagiellońska – Zygmuntowska – DWORZEC WILEŃSKI (powrót: DWORZEC WILEŃSKI – Targowa).	Przywrócenie przejazdu przez Mariensztat. [EW nr 85, 27 III 1947, str. 5; GAL nr 85, 27 III 1947, str. 8; GL nr 85, 27 III 1947, str. 5; KC nr 85, 27 III 1947, str. 6; ROB nr 84, 28 III 1947, str. 3; ŻW nr 85, 27 III 1947, str. 5]
1947.08.05.	Z	linia autobusowa zwykła stała	MURANOWSKA – Bonifraterska – plac Krasińskich – Miodowa – Krakowskie Przedmieście – Kopernika – Tamka – Wybrzeże Kościuszkowskie – most i aleja Poniatowskiego – aleja 1 Armii Wojska Polskiego – Targowa – Szeroka – Jagiellońska – Zygmuntowska – DWORZEC WILEŃSKI (powrót: DWORZEC WILEŃSKI – Targowa).	Zamknięcie ulic północnego Powiśla w związku z budową trasy W-Z. [EW nr 215, 7 VIII 1947, str. 3; GAL nr 215, 7 VIII 1947, str. 8; GL nr 215, 7 VIII 1947, str. 4; KC nr 213, 7 VIII 1947, str. 6; ROB nr 213, 8 VIII 1947, str. 5; WW nr 215, 7 VIII 1947, str. 3; ŻW nr 215, 7 VIII 1947, str. 5]
1947.09.05.	Z	linia autobusowa zwykła stała	MURANOWSKA – Bonifraterska – plac Krasińskich – Miodowa – Krakowskie Przedmieście – Karowa – Wybrzeże Kościuszkowskie – most i aleja Poniatowskiego – aleja 1 Armii Wojska Polskiego – Targowa – Szeroka – Jagiellońska – Zygmuntowska – DWORZEC WILEŃSKI (powrót: DWORZEC WILEŃSKI – Targowa).	Korekta trasy w związku ze złym stanem taboru i problemami z pokonywaniem stromego wjazdu ul. Tamka. [EW nr 244, 5 IX 1947, str. 2; GAL nr 244, 5 IX 1947, str. 8; GAL nr 246, 7 IX 1947, str. 8; GL nr 244, 5 IX 1947, str. 4; KC nr 242, 5 IX 1947, str. 7; ROB nr 242, 6 IX 1947, str. 3; WW nr 244, 5 IX 1947, str. 2; ŻW nr 244, 5 IX 1947, str. 5]
1947.10.19.	Z	linia autobusowa zwykła stała	MURANOWSKA – Bonifraterska – plac Krasińskich – Miodowa – Krakowskie Przedmieście – Nowy Świat – aleja Sikorskiego (powrót: aleja Sikorskiego – Smolna – Nowy Świat) – most i aleja Poniatowskiego – aleja 1 Armii Wojska Polskiego – Targowa – Szeroka – Jagiellońska – Zygmuntowska – DWORZEC WILEŃSKI (powrót: DWORZEC WILEŃSKI – Targowa).	Wycofanie z Mariensztatu w związku z dalszymi problemami z pokonywaniem Skarpy Warszawskiej. Zachowanie objazdu zamkniętego odcinka al. Sikorskiego. [EW nr 288, 19 X 1947, str. 1; GAL nr 288, 19 X 1947, str. 8; GL nr 290, 21 X 1947, str. 4; KC nr 286, 19 X 1947, str. 7; ROB nr 286, 20 X 1947, str. 7; WW nr 288, 19 X 1947, str. 3; ŻW nr 288, 19 X 1947, str. 6]
1947.12.23. ok. godz. 14.00.	Z	linia autobusowa zwykła stała	MURANOWSKA – Bonifraterska – plac Krasińskich – Miodowa – Krakowskie Przedmieście – Nowy Świat – aleja Sikorskiego – most i aleja Poniatowskiego – aleja 1 Armii Wojska Polskiego – Targowa – Szeroka – Jagiellońska – Zygmuntowska – DWORZEC WILEŃSKI (powrót: DWORZEC WILEŃSKI – Targowa).	Otwarcie dla ruchu kołowego północnej jezdni al. Sikorskiego po zakończeniu rekonstrukcji tunelu linii średnicowej. [GL nr 353, 24 XII 1947, str. 15; ROB nr 350, 27 XII 1947, str. 7; ŻW nr 343, 15 XII 1947, str. 4; ŻW nr 353, 27 XII 1947, str. 4]
1948.04.20.	Z	linia autobusowa zwykła stała	MURANOWSKA – Bonifraterska – Świętojerska – Nalewki – Bielańska – Wierzbowa – plac Zwycięstwa – Ossolińskich – Krakowskie Przedmieście – Nowy Świat – aleja Sikorskiego – most i aleja Poniatowskiego – aleja 1 Armii Wojska Polskiego – Targowa – Szeroka – Jagiellońska – Zygmuntowska – DWORZEC WILEŃSKI (powrót: DWORZEC WILEŃSKI – Targowa).	Wycofanie z ul. Miodowej w związku z zagrożeniem zawalenia się budynku przy ul. Miodowej 14. [GAL nr 111, 23 IV 1948, str. 4; GL nr 111, 23 IV 1948, str. 4; WW nr 113, 25 IV 1948, str. 3]
1948.06.01.	Z	linia autobusowa zwykła stała	DWORZEC GDAŃSKI (pętla przed budynkiem dworca) – Słomińskiego – Bonifraterska – Świętojerska – Nalewki – Bielańska – Wierzbowa – plac Zwycięstwa – Ossolińskich – Krakowskie Przedmieście – Nowy Świat – aleja Sikorskiego – most i aleja Poniatowskiego – aleja 1 Armii Wojska Polskiego – Targowa – Szeroka – Jagiellońska – Zygmuntowska – DWORZEC WILEŃSKI (powrót: DWORZEC WILEŃSKI – Targowa).	Przedłużenie trasy do Dworca Gdańskiego wraz z korektą trasy na terenie Nowego Miasta. [GAL nr 131, 15 V 1948, str. 6; ROB nr 147, 31 V 1948, str. 7; ŻW nr 133, 15 V 1948, str. 6]
1948.08.	Z	linia autobusowa zwykła stała	DWORZEC GDAŃSKI (pętla przed budynkiem dworca) – Słomińskiego – Bonifraterska – Świętojerska – Nalewki – Bohaterów Getta – Bielańska – Wierzbowa – plac Piłsudskiego – Ossolińskich – Krakowskie Przedmieście – Nowy Świat – aleja Sikorskiego – most i aleja Poniatowskiego – aleja Zieleniecka – Targowa – Szeroka – Jagiellońska – Zygmuntowska – DWORZEC WILEŃSKI (powrót: DWORZEC WILEŃSKI – Targowa).	Zmiana nazwy al. 1 Armii Wojska Polskiego na al. Zieleniecką (przywrócenie starej nazwy). [WW nr 210, 1 VIII 1948, str. 1]
1949.02.01.	Z	linia autobusowa zwykła stała	LIKWIDACJA LINII.	Zmiana oznaczenia na 113 w związku z reorganizacją systemu oznaczeń linii autobusowych. [EW nr 28, 29 I 1949, str. 5; GAL nr 24, 29 I 1949, str. 7; KC nr 28, 29 I 1949, str. 6; TL nr 28, 29 I 1949, str. 7; ŻW nr 28, 29 I 1949, str. 6]

OBJAŚNIENIE SKRÓTÓW W PRZYPISACH:

MPA - Miejskie Przedsiębiorstwo Autobusowe [Dokumenty udostępnione przez P. Grzegorza Gałęzowskiego.]
MPK - Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne [Dokumenty udostępnione przez P. Grzegorza Gałęzowskiego.]
MZK - Miejskie Zakłady Komunikacyjne [Dokumenty udostępnione przez P. Grzegorza Gałęzowskiego.]
ZTM - Zarząd Transportu Miejskiego [Dokumenty udostępnione przez P. Grzegorza Gałęzowskiego.]
DUW - Dziennik Urzędowy Rady Narodowej i Zarządu Miejskiego m. st. Warszawy [1945-1949]
DUW - Dziennik Urzędowy m. st. Warszawy [1950]
DUW - Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m. st. Warszawy [1951-1984]
DUWSW - Dziennik Urzędowy Województwa Stołecznego Warszawskiego [1984-1990]
DUWW - Dziennik Urzędowy Województwa Warszawskiego [1990-1998]
EW - Express Wieczorny [1946-1999]
GAL - Gazeta Ludowa [1945-1948]
GL - Głos Ludu [1945-1948]
GS - Gazeta Stołeczna [1989-]
GW - Gazeta Wyborcza [1989-]
KC - Kurier Codzienny [1945-1953]
KP - Kurier Polski [1957-1999]
ROB - Robotnik [1945-1948]
TL - Trybuna Ludu [1948-1990]
TR - Trybuna [1990-2009]
WW - Wieczór Warszawy [1946-1948]
ŻW - Życie Warszawy [1944-2011]

ZOBACZ TEŻ:

	LINIA AUTOBUSOWA ZWYKŁA (1908-1939)
	LINIA AUTOBUSOWA SEZONOWA
	LINIA TRAMWAJOWA SEZONOWA
	LINIA AUTOBUSOWA ZASTĘPCZA
	LINIA AUTOBUSOWA ZASTĘPCZA
	LINIA AUTOBUSOWA ZASTĘPCZA
	LINIA AUTOBUSOWA ZASTĘPCZA